حمایت از سینمای مستند با تفکر علمی و تخصصی - وبلاگ پر زرق و برق

به گزارش وبلاگ پر زرق و برق، تهران (پانا) - برنامه معرفی طرح گرندکتاب سینماحقیقت امروز سه شنبه 23 آذرماه در پردیس سینمایی چارسو برگزار گردید.

به گزارش ارتباطات و اطلاع رسانی مرکز توسعه سینمای مستند و تجربی، بخش نخست این برنامه به معرفی طرح اعطای یاری هزینه نشر (گرنت کتاب) اختصاص داشت که محمد حمیدی مقدم دبیر پانزدهمین جشنواره بین المللی سینماحقیقت درباره اهداف اعطای اعتبار نشر به صحبت پرداخت. اجرای این برنامه را سیدمجید رحیمی برعهده داشت.

حمیدی مقدم با ابراز امیدواری مبنی بر اینکه شکل برخط و فیزیکی جشنواره در سال های آینده توامان اجرا گردد، گفت: مرکز توسعه سینمای مستند و تجربی در سال های اخیر دچار تحولاتی شد؛ دوست داشتم به عنوان خدمتگزار در این مجموعه، چیزهایی را به آن اضافه کنم. از جشنواره سینماحقیقت، این تغییر در شکل فراوریات و حمایت های مرکز آغاز شد که از حمایت فراوری صددرصدی به سمت صندوق سرمایه گذرای و فراوریات مشترک با مراکز فرهنگی دیگر و حتی کشورهای دیگر برود.

دبیر پانزدهمین جشنواره سینماحقیقت ادامه داد: یکی از چالش های سال 98 این بود که با دستورالعمل رئیس وقت سازمان سینمایی و به منظور کاهش هزینه ها از انتشار نسخه های مکتوب کاسته و به سمت نسخه های دیجیتال برویم. اما با توجه به اینکه یکی از رسالت های مهم مرکز، سرمایه گذاری در حوزه های کشف و انتشار به صورت خلاقه و تاثیرگذار در حوزه جریان اصلی سینمای مستند است؛ نمی توانستیم خودمان را با این سیاست تطبیق دهیم. کما اینکه من همیشه به شخصه علاقه مند به سرمایه گذاری در انتشار کتب تازه در حوزه مباحث تئوریک سینمای مستند و تجربی بودم و برای همین در یکی دو سال گذشته، همیشه با رونمایی لوگوی جشنواره سینماحقیقت بسیار خوشبخت بودیم که کتب تازهی در زمینه سینمای مستند وارد چرخه نشر می شد.

حمیدی مقدم یادآور شد: اما به هرحال با توجه به شکل تحولی، یک فکر در شورای برگزاری جشنواره سینماحقیقت به وجود آمد که امکان تازهی را فراهم کنیم که این دو هدف را توامان پیش ببرد؛ یعنی شاید مرکز یا صندوقی برای اعتبار راه اندازی گردد. که این فکر سریعا تصویب شد تا در کنار کتب و مقالات پژوهشی که به صورت مستقل مرکز توسعه بانی آن است، امکانی ایجاد گردد برای حمایت از بخش خصوصی که در حوزه نشر به صورت خلاقانه کار می نمایند و احتیاجمند حمایت در حوزه نشر هستند.

او اعلام نمود: ما شاید به شکل همان بحث حمایت ارتباطی با خود مولف نداشته باشیم اما اعتباری به نشر این کتاب می دهیم که در چند آیتم طراحی شده است که به وسیله شورای متخصصی متشکل از اساتید آقای احمد ضابطی جهرمی، شهاب الدین عادل و محمد تهامی نژاد تصویب می گردد.

حمیدی مقدم با اشاره به فراخوانی که قرار است بعد از رونمایی در جشنواره سینماحقیقت و از بهمن ماه منتشر و این فرایند آغاز گردد، گفت: در یک بازه چند ماهه که به اطلاع مخاطبان می رسد، این آثار آنالیز و ما وارد یک حوزه تازه خواهیم شد که راه نوپایی است که هم مرکز توسعه و هم موسسات تابعه سازمان سینمایی را بر این می دارد تا هم در راستای تألیفات تازه به شکل اورجینال، کوشا باشد و هم حمایت کنیم از کسانی که شاید از چرخه ما به دورند، اما می توانند از این اعتبار استفاده نمایند.

او در سرانجام تاکید نمود: به این ترتیب می توان به چرخه و زندگی فکر و اندیشه در حوزه مباحث تئوریک سینمای مستند و تجربی یاری کرد.

پس از آن، محمد تهامی نژاد که به صورت آنلاین در این برنامه حاضر شده بود، طرح گرنت کتاب را یکی از برترین رویدادها در خصوص سینمای مستند خواند و گفت: معمولاً دولت ها یا موسسات مختلف، بر اساس برنامه های از پیش مشخص، اعتباراتی را در نظر می گیرند که مثل وام بی بازگشت است؛ مثل تامین هزینه دانشجویی که بازپرداخت ندارد. تامین نماینده این هزینه ها، معمولا طبق برنامه های از پیش مشخص مثلاً در خصوص یک تحقیقات علمی، گرنت می دهند.

این پژوهشگر و مترجم با اشاره به اینکه گرنت ها انواع مختلفی دارند، گفت: این گرنت مرکز توسعه سینمای مستند و تجربی، تامین هزینه به صورت رقابتی است. که برای داشتن برترین سنجش در این رقابت، باید یک کمیته علمی تشکیل گردد. کمیته ای که بر اساس مبانی و آیین نامه ای که از پیش مشخص شده، موارد را آنالیز می نماید. اما در نهایت، برای اینکه بتوانید رقابت منطقی و درستی داشته باشید، باید آیین نامه های درستی از پیش آماده نموده باشید.

تهامی نژاد ادامه داد: البته مرکز توسعه سینمای مستند و تجربی در سال های اخیر به صورت مستقیم در انتشار کتاب ها نقش داشته است . گرنت، دارای ارزش های فوق العاده در ترغیب امر تالیف و ترجمه برترین متون و تأثیرگذاری بر فراوری متون نظری و کاری ارزشمند است.

او تاکید نمود: حتی اگر طرح به معرفی یک یا دو اثر در سال محدود گردد هم می تواند جنبه تبلیغاتی موثری برای رشد تالیف و ترجمه داشته باشد.

این مستندساز پیشکسوت با اشاره به اینکه آثاری که شرکت در رقابت را می پذیرند باید پیش فرض ها را کاملا رعایت نموده باشند. گفت: در بسیاری از موارد، کمیته های علمی مشاورانی دارند که می توانند از آنها نظرخواهی نمایند. کمیته ای که انتخاب و سنجش را برای صاحبان آثار اطمینان بخش تر می نماید که با حداکثر توجه و دقت علمی کتابشان مورد آنالیز قرار گرفته است.

تهامی نژاد در سرانجام ابراز امیدواری کرد که طرح اعطای گرنت بتواند فضایی رقابتی را در تألیف کتاب های نظری در سینمای مستند به وجود بیاورد.

در ادامه جلسه، شهاب الدین عادل و احمد ضابطی جهرمی به صحنه آمدند تا درباره طرح گرنت تبادل نظر نمایند. احمد ضابطی جهرمی در ابتدای صحبت های خود با اشاره به اهمیت این اعتبار علمی پژوهشی، گفت: خبر بسیار مسرت بخشی برای جامعه علمی ایران است که سینمای مستند به امر تحقیق و پژوهش می پردازد؛ کسانی که تحصیلات و حرفه شان با سینمای مستند در ارتباط است، از شنیدن این خبر خوشنود خواهند شد. یعن مستندسازانی که به اهمیت پژوهش به عنوان پشتوانه کارشان می نگرند. ضمن اینکه این اعتبار معنوی و فرهنگی، حتی به مدیریت عرصه رسانه ای کشور در حوزه سینما و تلویزیون هم می تواند جهت بدهد.

این نویسنده و مدرس دانشگاه، با بیان اینکه سینمای مستند از آغاز، با کتاب بوده است و از همان ابتدا، مقاله و بیانیه داشته. گفت: سینمای مستند همیشه سینمای اهل تفکر و اندیشه و نخبگی بوده است. در یک نگاه تحلیلی و تاریخی به تحول و رشد سینمای مستند در کشور هم می توان متوجه شد که پرنده سینمای مستند ما با دو بال پرواز نموده: یکی پژوهش و کتاب و تحقیق و دیگری فراوری و فیلمسازی.

ضابطی جهرمی ادامه داد: از زمانی که مرکز توسعه سینمای مستند و تجربی به فعالیت پرداخته، برای ایجاد بستر لازم برای دادن پشتوانه و حمایت و یاری به سینمای مستند در حوزه فراوری، بخش پژوهش هم فعال بوده است و تقریباً هیچ وقت بدون کتاب نبوده. این، یعنی سینمای مستند باید با تفکر علمی و تخصصی حمایت گردد.

این مستندساز و استاد دانشگاه ادامه داد: کتاب، به عنوان یک بال، پرنده مستند مستندسازان را همراهی نموده است؛ از کتاب ها، مستندسازان به وجود آمده اند و از فیلم های مستندسازان، کتاب های نظری الهام گرفته شده اند. از این جهت، این تصمیم برای طرح گرنت، کاری خردمندانه و شادمان نماینده است.

ضابطی جهرمی در سرانجام با اشاره به اینکه آثاری با ویژگی های خاص، در این طرح مورد حمایت هستند، گفت: اما این یک اعتبار فرهنگی و معنوی است که سودش مستقیما به سینمای ایران به خصوص سینمای پژوهشی که در سپهر سینمای مستند مستتر است، می رسد.

شهاب الدین عادل نیز درباره این طرح و مختصاتش و بعلاوه واژه گرنت یا اعتبار و یاری هزینه اقتصادی برای پژوهش شرح داد: در فضای آکادمیک، گرنت تعریف روشنی دارد؛ یعنی بسیاری از اعضای هیات علمی وقتی می خواهند پژوهش نمایند، امتیازی اقتصادی فرهنگی می گیرند تا ماحصل پژوهش را به دانشگاه بدهند.

این پژوهشگر و مدرس دانشگاه، دانش علمی و تحقیق و پژوهش را از ارکان سینمای مستند خواند و گفت: این اتفاق مسرت بخشی است که مرکز توسعه سینمای مستند و تجربی تصمیم به اجرای طرح گرنت گرفته و می خواهد اعتبار و امکانی اعطا کند که به رشد و تعالی سینمای مستند یاری قابل توجهی کند؛ موضوعی که بحث اش ارتقا و توسعه سینمایی است که با جریان زندگی، تاریخ، گذشته و جریان های تمدنی ما می تواند مشخص نماینده باشد.

عادل در سرانجام، با اشاره به نحوه برخوردی که قرار است با این آثار بگردد، گفت: ما به عنوان هیات علمی آنالیز نماینده آثار، احتیاج داریم جزییات را به شکل آیین نامه منتشر کنیم، هر کتابی را آنالیز کنیم که ببینیم از چه زاویه ای می تواند موثر واقع گردد. بسیاری کتاب مستند تا الان منتشر شده که از نظر موضوعی، پراکندگی داشته و در عین حال موثر و مفید بوده اند اما خیلی از کتاب ها هم بوده اند که شاید ساختارهای شکلی شان در جامعه ما جا نیفتاده باشد. ما این آثار را آنالیز می کنیم تا ارتقای سینمایی شکل بگیرد. در واقع دنبال اصلی ترین و مفیدترین آثار هستیم تا آنها را به عنوان پشتوانه سینمای مستند در نظر بگیریم.

پانزدهمین جشنواره بین المللی سینماحقیقت به دبیری محمد حمیدی مقدم از 18 آذرماه آغاز شده و تا 25 آذرماه ادامه دارد.